Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde sondaj yapan Yahya Baran, son günlerde yaşanan su sorunları ve kuraklık nedeniyle kuraklıkğın getirdiği sorunlar ve çözümleri konusunda uyarılarda bulundu. Baran konu ile ilgili açıklamasında: “Kıymetli Kardeşlerim sonuna kadar okuyalım bilgi paylaştıkça çoğalır. Kuraklık gündemdeyse, geç kaldık demektir. Suyun kıymeti, ancak toprağın çatladığında anlaşılır. Oysa biz bu susuzluğun sesini yıllardır duyuyor. Delik delik Anadolu’nun damarlarını arıyoruz. Şimdi ekranlarda, sosyal medyada, belediye kürsülerinde “Kuraklık” kelimesi daha sık duyuluyor. Siyasiler su tasarrufundan bahsediyor, projeler açıklanıyor. İyi güzel ama sormadan edemiyoruz. Bu toprakların susuz kalacağı yeni mi akla geldi? Biz, yıllardır dağın başında, ovada, çorak tarlalarda su ararken; gökyüzü cimrileşirken, barajlar çekilirken, kuyular kururken… Sahada yalnızdık. Bugün kuraklık konuşuluyor, konuşulsun elbette. Ama sadece konuşmakla bu iş çözülmez. Suyu arayan, bulan, çıkaran, koruyan eli unutursak yarın su da konuşmaz zaten. Biz suyu “iş” olarak değil, emanet olarak görüyoruz. Her açtığımız kuyu, sadece bir metraj değil; Bir köyün umudu, bir çiftçinin geleceği, bir çocuğun hayatıdır.
Peki kuraklıkla gerçek mücadele nasıl yapılır? İşte sahadan gelen çözüm önerileri:
Baran: “Bölgesel yeraltı su haritaları yayınlansın her bölgeye özel “nerede su var? Nerede yok?” raporları, çiftçiye açık şekilde paylaşılmalı. Böylece kör sondajlar azalır, boşa enerji ve emek harcanmaz. Sondaj ruhsatları verilirken su kalitesi zorunlu test edilsin. Her kuyu sadece su veriyor mu değil, kalitesi ne, sert mi, kullanıma uygun mu bunlar analiz edilmeli. Tarımda kullanılacaksa tuzluluk ve pH değeri çiftçiye bildirilmelidir. Geceleri sulama zorunlu hale getirilmeli. Gündüz yapılan sulama %40’a kadar su kaybına neden olur. Güneşin en dik geldiği saatlerde su, toprak yerine havaya karışır. Çözüm: Belediyeler ve sulama birlikleri gece sulamayı zorunlu hale getirmeli, gündüz sulamalara kısıtlama getirilmelidir. Gece 22:00 – Sabah 06:00 arası sulama teşvik edilmeli. Tuzlu kuyuların kullanımı denetlenmeli. Bazı bölgelerde tuzlu veya sert sular bilinçsizce tarlaya veriliyor. Bu da toprağı çoraklaştırıyor. Tuz oranı yüksek çıkan kuyuların sadece belirli kullanım alanlarına açılmasına izin verilmeli. Ağaçlandırma yeşil alan yağmur çeken bitkiler meşe-gürgen-çam-sedir-ladin dikilmeli. Sondaj Sahasından Sesleniyoruz: Biz suyu çekiyoruz, ama o suyu doğru kullandırmak da işin yarısıdır. Biz diyoruz ki: “Su bulmak marifet değil, suyu yaşatmak marifettir. Bu sorumluluğun farkındayız. Sadece su bulmuyoruz. Geleceği kazıyoruz. Bugün konuşulanlar, dün susanların sonucudur. O yüzden bir ricamız yok, bir çağrımız var. Su gelecektir. Sahip çıkalım” diye konuştu.